Strona po stronie

Książka ta jest zbiorowym wydaniem trzech pierwszych powieści Steinbecka, powstałych na długo przed takimi klasykami jak Grona gniewu czy Na wschód od Edenu, jeszcze zanim autor stał się szerzej znany dzięki Tortilla Flat. Lubiąc styl Steinbecka, z ciekawością sięgnęłam po jego pierwsze dzieła, których ukazanie się na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych przeszło właściwie bez echa. W wydaniu tym powieści nie ułożono chronologicznie – może to i dobrze, bo gdybym zaczęła od debiutanckiej Złotej czary, mogłabym nie chcieć czytać kolejnych… i byłaby to spora strata 😉 Jako że są to trzy różne książki zebrane w jedną, postanowiłam jednak każdą z nich pokrótce zrecenzować, ale w kolejności chronologicznej.

• Złota czara to debiut Steinbecka, książka wydana w 1929 roku. Napisana tak innym stylem niż ten, do którego przywykłam, nie przypadła mi do gustu. Gdybym czytała tę powieść, nie znając jej autora, w życiu bym nie zgadła, że taką książką zadebiutował właśnie Steinbeck. Złota czara to opowieść o życiu Henry’ego Morgana, walijskiego pirata, który w końcu porzucił piractwo na rzecz służby królowi Anglii. Tytułowa Złota czara to ówczesna Panama, którą Morgan podbił, wiedziony legendą o Czerwonej Świętej, najpiękniejszej kobiecie według pirackich opowieści. Morgan według Steinbecka to człowiek wiecznie szukający czegoś nowego: przygód, wolności, sławy, miłości – i wiecznie niezaspokojony zdobywaniem wszystkiego, czego pragnie. Jest tu potencjał na ciekawą historię, na fajny rozwój postaci, ale coś tu autorowi nie wyszło – bohaterowie nie przekonują, akcja to raz pędzi do przodu, raz się dłuży, lektura po prostu nie potrafiła mnie wciągnąć. [5/10]
• Pastwiska niebieskie to już powieść zdecydowanie Steinbeckowa. Jeszcze nie w tej najlepszej formie, ale już przywodziła mi trochę na myśl wydane dużo później Na wschód od Edenu. Nie jest to jednak ciągła powieść, ale zbiór opowiadań, które łączy miejsce akcji: Las Pasturas del Cielo w dolinie Salinas, tereny tak piękne, że aż chce się tam mieszkać. W opowiadaniach poznajemy zarówno stałych mieszkańców, jak i – przede wszystkim – tych nowych, którzy próbują na Pastwiskach znaleźć swój dom. Jedni zostają na dłużej, inni decydują się wyjechać z różnych powodów. Jak to w zbiorze opowiadań: znajdziemy tu lepsze i gorsze historie, niektóre mogłyby zostać rozwinięte, inne w krótkiej formie sprawdziły się świetnie. Autor nie mógł tu jeszcze zabłysnąć tym, co uwielbiałam w jego późniejszej twórczości: charakterystyce postaci, ich rozwojowi, podejściu do świata, ale już książka wciągała, bardzo dobrze się ją czytało. Był w niej jakiś spokój, przerywany momentami napięcia i miejscowych niepokojów, i lektura sprawiła mi sporą przyjemność. Mnogość bohaterów i różnorodność wydarzeń na Pastwiskach sprawiły jednak, że większość opowiadań zlała mi się w całość, po dłuższym czasie ciężko byłoby mi sobie przypomnieć, o czym była ta powieść. [7/10]
• Nieznanemu bogu momentalnie trafiło do czołówki moich ulubionych powieści Steinbecka – to niesamowite, jak w ciągu kilku krótkich lat jego sposób pisania tak bardzo się rozwinął. Cała akcja toczy się wokół Josepha Wayne, który czuje niezwykły związek z ziemią i pożąda jej – wyrusza więc do Kalifornii, gdzie zakłada własną farmę. Wkrótce dołączają do niego bracia z rodzinami, a sam Joseph żeni się i zostaje ojcem. Jego związek z ziemią i rosnącym na niej starym drzewem niepokoi jednak niektórych w jego otoczeniu – komu mężczyzna składa ofiary i jakie one mają znaczenie…? Nieznanemu bogu wciągnęło mnie bardzo szybko i książkę czytało mi się po prostu świetnie. Postacie były wyraziste, emocje – zwłaszcza ten niepokój związany z drzewem i pogodą – bardzo intensywne, a wydarzenia, choć wydawać by się mogło, że niewiele się dzieje, nieprzewidywalne i trzymające w napięciu. To świetna powieść, moim zdaniem o niebo lepsza od późniejszego Tortilla flat, które przyniosło autorowi rozgłos i sławę. A do tego krótka, brak w niej dłużyzn, które się czasem przytrafiały w późniejszej twórczości Steinbecka – tutaj nie było ani jednego niepotrzebnego rozdziału. Gorąco polecam! [8/10]

Przeczytane: 3.05.2025